Từ vụ tài xế Lexus được trả tự do: Những trường hợp vụ án được đình chỉ

Kết thúc phiên tòa xét xử bị cáo Tống Anh Tuấn (43 tuổi, tài xế Lexus) về tội Cố ý gây thương tích liên quan tới vụ việc hành hung nam shipper là anh L.X.H., Hội đồng xét xử TAND quận Tây Hồ (Hà Nội) thông báo quyết định đình chỉ vụ án do phía bị hại có đơn xin rút yêu cầu khởi tố vụ án. Bị cáo Tuấn được trả tự do, còn bị hại được nhận số tiền bồi thường là 300 triệu đồng. 

Từ vụ án trên, nhiều người đặt câu hỏi về việc theo quy định của pháp luật, những trường hợp nào cơ quan tiến hành tố tụng có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án? 

Tài xế Tống Anh Tuấn tại phiên tòa ngày 5/6 (Ảnh: Nguyễn Hải).

Luật sư Quách Thành Lực (Giám đốc Công ty Luật Pháp trị, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết theo Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan điều tra không được khởi tố vụ án hình sự nếu có một trong các căn cứ như Không có sự việc phạm tội; Hành vi không cấu thành tội phạm; Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự; Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác hay Tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ luật hình sự mà bị hại hoặc người đại diện của bị hại không yêu cầu khởi tố...

Đối với các vụ án hình sự đang trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, nếu phát sinh các tình tiết theo quy định tại Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan tiến hành tố tụng có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án. Thẩm quyền ra quyết định tùy thuộc vào từng giai đoạn giải quyết vụ án. 

Đối với giai đoạn điều tra, theo Điều 230 Bộ luật này, cơ quan điều tra ra quyết định đình chỉ điều tra khi thuộc trường hợp có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155, Điều 157 của Bộ luật này hoặc có căn cứ quy định tại Điều 16 hoặc Điều 29 hoặc khoản 2 Điều 91 của Bộ luật hình sự hoặc Đã hết thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can đã thực hiện tội phạm.

Đối với giai đoạn truy tố, VKS quyết định không truy tố và ra quyết định đình chỉ vụ án khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155, Điều 157 của Bộ luật này hoặc có căn cứ quy định tại Điều 16 hoặc Điều 29 hoặc khoản 2 Điều 91 của Bộ luật hình sự.

Đối với giai đoạn xét xử, thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án nếu có một trong các căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 155 hoặc các điểm 3, 4, 5, 6 và 7 Điều 157 của Bộ luật này hoặc VKS rút toàn bộ quyết định truy tố trước khi mở phiên tòa. Trường hợp vụ án có nhiều bị can, bị cáo mà căn cứ để đình chỉ vụ án không liên quan đến tất cả bị can, bị cáo thì có thể đình chỉ vụ án đối với từng bị can, bị cáo.

Bị hại L.X.H. (Ảnh: Nguyễn Hải).

Căn cứ các quy định của pháp luật, đối với giai đoạn điều tra và truy tố, nếu phát sinh các tình tiết theo quy định tại Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan điều tra có thể ra quyết định đình chỉ điều tra còn VKS có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án. 

Đối với giai đoạn xét xử, thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền ra quyết định đình chỉ vụ án, song phạm vi bị giới hạn trong việc phát sinh các tình tiết mới theo quy định từ khoản 2 tới khoản 7 Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, không bao gồm việc bị hại có đơn xin rút yêu cầu khởi tố đối với một số tội danh theo quy định tại Điều này như khoản 1 tội Cố ý gây thương tích, Hiếp dâm, Cưỡng dâm hay Làm nhục người khác...

Đối với trường hợp trên, việc nam shipper xin rút yêu cầu khởi tố thuộc trường hợp quy định tại khoản 8, Điều 157 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Khi đó, VKS có quyền quyết định không truy tố và ra quyết định đình chỉ vụ án hoặc rút toàn bộ quyết định truy tố trước khi mở phiên tòa. Tùy thuộc các trường hợp xảy ra, quyền ra quyết định đình chỉ vụ án có thể thuộc về VKS hoặc thẩm phán chủ tọa phiên tòa.