Quyết sách lịch sử: Chính quyền địa phương hai cấp

Quyết sách lịch sử: Chính quyền địa phương hai cấp

Việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang được xem là một bước ngoặt quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính tại Việt Nam. Quyết định này, nếu được thông qua, sẽ tác động sâu sắc đến bộ máy quản lý nhà nước và đời sống của người dân.

Bỏ cấp huyện: Hướng tới sự tinh gọn và hiệu quả

Trong gần 80 năm qua, mô hình chính quyền ba cấp (tỉnh/thành phố, huyện/quận, xã/phường) đã đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, mô hình này ngày càng bộc lộ những bất cập, đặc biệt là sự cồng kềnh, chồng chéo, gây chậm trễ trong việc triển khai các chính sách từ trên xuống.

Cấp huyện, với vai trò là cấp trung gian, không chỉ gây ra những "nút thắt" về thủ tục hành chính mà còn làm tăng chi phí ngân sách và làm chậm quá trình phục vụ người dân, doanh nghiệp. Việc loại bỏ cấp huyện được xem là một giải pháp cấp bách để đáp ứng yêu cầu phát triển mới, tăng cường tính kết nối và đảm bảo người dân được phục vụ nhanh chóng, hiệu quả hơn.

Theo dự kiến, nếu Nghị quyết của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được thông qua, khoảng 700 cấp huyện trên cả nước sẽ dừng hoạt động.

Ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, nhận định rằng việc bỏ cấp huyện là xu hướng quản trị hiện đại, nhằm xây dựng bộ máy chính quyền tinh gọn, giảm bớt tầng nấc trung gian, đảm bảo chính quyền gần dân và phục vụ người dân tốt hơn.

“Việc bỏ cấp huyện không chỉ giúp tinh gọn bộ máy, tiết kiệm chi phí mà còn giúp cho việc truyền tải các quyết sách từ tỉnh xuống xã nhanh chóng và thuận lợi hơn, đem lại nhiều lợi ích cho người dân và doanh nghiệp”, ông Dĩnh nhấn mạnh.

Cắt giảm để bứt phá

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua các nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025. Theo đó, số lượng cấp xã sẽ giảm đáng kể, từ 10.035 xuống còn 3.321 đơn vị.

Các đại biểu Quốc hội đã bày tỏ sự đồng tình với việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhấn mạnh sự cần thiết của việc tinh giản bộ máy để giảm thiểu các ách tắc, cản trở sự phát triển, đồng thời giảm chi thường xuyên và tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Đại biểu Dương Văn Phước (đoàn Quảng Nam) cho biết: "Có tinh giản bộ máy tổ chức chính quyền địa phương hai cấp mới giảm được khâu trung gian, khâu gây ách tắc, cản trở tiến trình phát triển, đồng thời giảm mạnh chi thường xuyên, tập trung nguồn lực cho tăng đầu tư phát triển".

Nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Trần Ngọc Đường cho rằng, việc bỏ cấp huyện sẽ tạo ra không gian rộng lớn hơn để phát triển kinh tế - xã hội, thu hút các dự án liên kết vùng và thu hút nguồn lực. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã thiết kế rõ ràng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền. Bà nhấn mạnh, việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp không chỉ là sự tinh gọn về hình thức mà còn là bước chuyển đổi căn bản về chất trong cách quản trị đất nước, hướng tới một nền hành chính hiện đại, hiệu quả, vì nhân dân.